My Amsterdam

Het zal in het begin van de jaren ’80 zijn geweest dat ik in aanraking kwam met Ed van der Elsken. Er was een documentaire bij de VPRO over deze Amsterdamse fotograaf die werd gevolgd tijdens een sessie ergens op straat. En wat me al snel opviel was dat van der Elsken niet alleen mooie plaatjes en mensen schoot, maar zich ook begaf in de mindere buurten en daar ongegeneerd mensen op de gevoelige plaat legde. Soms kwam er een opmerking, maar Van der Elsken gaf dan onmiddellijk een grote bek terug.

De man had al snel m’n hart gestolen, want ik moest er niet aan denken om me op de Zeedijk te begeven, laat staan dat ik nog iets had gezegd…

Een paar jaar later waren we met school in het Stedelijk om daar, onder andere, een schaalmodel van het Cineac theater te gaan bekijken. Een project waaraan onze leraar maatschappijleer en eerste punker van de school, Piet van Dijk, aan had gewerkt.

Ed van der Elsken My Amsterdam

En wat bleek? Er was ook een tentoonstelling over het werk van Ed van der Elsken, waarbij ik nog precies weet dat ik een film zag die de man gemaakt had, waar hij vanaf een fiets, of brommer, door het centrum van Amsterdam reed en je -in versneld tempo- de toenmalige binnenstad aan je voorbij zag trekken.

Jaren later heb ik het filmpje wel eens teruggezien en was ik getroffen door het verschil met nu. Amsterdam is in die jaren behoorlijk veranderd, ondanks dat de meeste gebouwen er nog gewoon zo staan als toen.

Blijkbaar ben ik niet de enige die getroffen was door dit filmpje, want een andere door mij bewonderde kunstenaar, Jan Rothuizen, heeft het filmpje ook gezien. Jan Rothuizen is die tekenaar die een plattegrond van bijvoorbeeld het Leidseplein heeft gemaakt en dat helemaal vol opmerkingen, uitleg en smeuïg commentaar zette. De koning van het priegelen, maar je blijft kijken naar zo’n tekening, je ontdekt continu iets nieuws.

Diezelfde Rothuizen heeft mijn hart helemaal gestolen toen ik het project ‘My Amsterdam (nog een keer)‘ ontdekte. Hij heeft het filmpje van Van der Elsken gewoon nog een keer geschoten, maar dan in deze tijd en het als ‘split screen’ gepubliceerd. Je ziet dus het Amsterdam van nu en van toen precies naast elkaar aan je voorbij trekken.

Het moet een behoorlijke klus zijn geweest, maar het resultaat mag er zijn. Benieuwd wie de handschoen oppakt en er over 25 jaar een nieuwe versie naast plakt…