KNVB maak van rugnummer 14 eerbetoon aan Cruijff

Wie denkt of praat over rugnummer 14, denkt natuurlijk aan Johan Cruijff. De allerbeste voetballer die Nederland ooit heeft gekend. En die associatie is niet alleen voorbehouden aan Nederlanders, maar vraag het een taxichauffeur in Buenos Aires, of een politieagent in Engeland, een kamelendrijver in Tunesië of een straatverkoper in Calcutta; ze zullen hoogstwaarschijnlijk direct de naam van ‘Kroif’ laten vallen terwijl er een twinkeling in hun ogen verschijnt.

Johan Cruijff overleed in maart 2016 waarop de KNVB besloot om tijdens de eerste de beste oefenwedstrijd zonder rugnummer 14 te gaan spelen. De wedstrijd tegen Frankrijk werd ook in de veertiende minuut stilgelegd als eerbetoon.

Rugnummer 14 bij Ajax

Enkele jaren eerder had de directie en raad van commissarissen van Ajax al besloten om het magische nummer 14 te bevriezen. Dit is een traditie die is overgewaaid uit de Verenigde Staten, waar de grote sportsterren geëerd worden met een retired nummer. Zo zal er nooit meer een basketballer bij de Bulls met nummer 23 spelen en de ijshockeyspeler Wayne Gretzky kreeg zelfs van twee clubs deze eer: zowel de Edmonton Oilers als de Los Angeles Kings trokken rugnummer 99 terug.

De voetbalwereld kent deze traditie niet. En al helemaal niet met de rugnummers 1 tot en met 11 en dat is op zich ook wel begrijpelijk, want dan was rugnummer 7 bij Manchester United al lang en breed aan George Best gegeven en hadden sterren als Ronaldo en Beckham een ander nummer moeten kiezen.

Voetbalfans gruwelen ook vaak van echt hoge rugnummers, spelers die met 77 of 99 het veld opkomen moeten wel een heel goede uitleg hebben voor hun keuze.

Internationaal voetbal

Ook in de wereld van het internationale voetbal is het onmogelijk om rugnummers terug te trekken, zo heeft de Argentijnse bond ooit tevergeefs geprobeerd om nummer 10 (Maradona) heilig te verklaren, maar daar heeft de FIFA een stokje voor gestoken. Op een WK-voetbal bestaat iedere selectie uit 23 spelers en die hebben ook rugnummers van 1 tot en met 23. Het is tegenwoordig zelfs vastgelegd dat er sowieso een keeper in de selectie speelt met nummer 1, waardoor rugnummer logica met behulp van het alfabet niet meer is toegestaan.

Het is dus onmogelijk om rugnummer 14 terug te trekken en daar was ook nooit echt behoefte aan, want volgens oud-KNVB voorzitter Henk Kesler kunnen we dan wel aan de gang blijven en houden we geen nummers meer over.

Rugnummers 14 bij Oranje

Tijdens het eerste eindtoernooi dat Oranje na de Tweede Wereldoorlog speelde had Cruijff dus zijn beroemde nummer 14, terwijl hij twee jaar later -op het EK van 1976- met rugnummer 9 speelde. Jan Peters van NEC kreeg toen het nummer 14 en speelde daar ook een wedstrijd mee tijdens dat toernooi.

Ik heb een overzicht gemaakt van alle toernooien waar Oranje sinds dat roemruchte WK van 1974 meedeed en heb gekeken naar alle selectiespelers die rugnummer 14 toegewezen kregen. Wie was de speler, waar werd hij geboren, voor welke club speelde hij toen, hoeveel wedstrijden speelde hij op het bewuste toernooi, hoeveel doelpunten maakte hij, had hij een Ajax-verleden en wie was de bondscoach tijdens dat toernooi?

De resultaten zijn opmerkelijk, zo blijken het aantal spelers van Ajax en Feyenoord die met 14 speelden precies gelijk, vier. Maar deze statistiek is vertekend, want bijvoorbeeld Rob Witschge speelde bij Feyenoord toen hij op het EK van 1992 in Zweden speelde. Maar Witschge heeft wel een Ajax-verleden, net als zijn broer Richard die op het EK96 in Engeland speelde, maar voor Bordeaux speelde.

Nog opmerkelijker zijn de geboorteplaatsen van deze nummer 14’s, daar zitten drie Amsterdammers tussen, maar ook twee Zierikzeeënaren (Adrie Koster en Peter van Vossen) en drie spelers die niet in Nederland zijn geboren. Zo werd John van ’t Schip geboren in Canada, Ulrich van Gobbel in Suriname en Terence Kongolo in Zwitserland.

De provincie Noord-Holland leverde de meeste (5) spelers die met nummer 14 speelden, op de voet gevolgd door Gelderland (5) en Zeeland en Zuid Holland (2).

De nummers 14 speelden vaak een rol als invaller tijdens een eindronde, op Overmars (6 wedstrijden), Rob Witschge (4) en Richard Witschge (4) na. Er waren er slechts drie die een doelpunt hebben gemaakt op een eindtoernooi: Kieft op het EK1988, Rob Witschge op het EK1992 en Marc Overmars op het WK1998.

Davy Klaassen was op het uitgestelde EK van 2020 een speler met een hoge Cruijff-factor, afkomstig uit de Ajax jeugd en inmiddels weer Ajacied, na een carrière langs wat Europese subtoppers. Hij was als aanvallende middenvelder ook vaak betrokken bij doelpunten, waarvan opvallend vaak de 1-0, maar desondanks krijg hij geen minuut speeltijd van bondscoach Frank de Boer.

De spelers die rugnummer 14 kregen en een Ajax-verleden hadden zijn in het voordeel ten opzicht van de spelers die nooit in de jeugd of het eerste elftal van Ajax hebben gespeeld: elf tegen zeven. Adrie Koster heeft hier een uitzonderingspositie, de in Zierikzee geboren middenvelder van (toen) PSV speelde op het EK1980 in Italië geen enkele wedstrijd met rugnummer 14, hij heeft ook nooit voor Ajax gespeeld, maar werd er later wel trainer.

Uiteraard heeft Cruijff zelf natuurlijk de beste statistieken, want op het WK1974 in West-Duitsland speelde hij alle wedstrijden (7), scoorde hij drie goals, hij is geboren in Amsterdam Noord Holland en heeft een Ajax-verleden, zowel als (jeugd)speler als trainer.

Rugnummer 14 als eerbetoon aan Cruijff

Dat de KNVB een rugnummer niet kan bevriezen is bekend, maar het is natuurlijk redelijk eenvoudig om nummer 14 als eerbetoon aan Johan Cruijff te gebruiken.

Geef nummer 14 aan een selectiespeler die een hoge Cruijff-factor heeft

Cruijff-factor

Het Nederlands elftal speelt in het najaar op het WK 2022 in Qatar. Het zou prachtig zijn als de KNVB en Bondscoach Van Gaal er voor zorgen dat een speler met een hoge Cruijff-factor het rugnummer 14 krijgt.

Een speler die in Amsterdam is geboren en in de jeugdopleiding van Ajax heeft gespeeld heeft dus een hoge Cruijff-factor, maar een aanvallend ingestelde voetballer die stronteigenwijs is voldoet natuurlijk ook.

Het is inmiddels alweer jaren geleden dat Johan Cruijff overleed, het grootste stadion van Nederland is al naar hem vernoemd. De vrouw met de hoogste Cruijff-factor bij de Oranje Leeuwinnen, Jacky Groenen, draagt het nummer met trots. Nu is het tijd om ook bij de mannen de juiste keuze te maken, het moet een eer zijn voor een voetballer van het Nederlands elftal om nummer 14 te dragen. De afgelopen tijd kreeg Davy Klaassen het rugnummer 14, een prima keus. Een speler met een hoge Cruijff-factor, hij is weliswaar niet in Amsterdam (Hilversum) geboren, maar doorliep wel de hele Ajax jeugdopleiding.

Het zou helemaal mooi zijn als de KNVB hier ook beleid van maakt. Benieuwd wie in Qatar het rugnummer 14 krijgt.

Bijlage: rugnummers 14 bij Oranje tussen 1974 en 2020