Voetbalbroekzakken

Over deze foto hoef ik je niets meer te vertellen, Johan Cruijff (of Cruyff, zoals hij internationaal heette) poseert voor een wedstrijd van FC Barcelona in Camp Nou ergens halverwege de jaren ’70. Cruijff is gekleed in het klassieke ‘blaugrana’ thuistenue, het granaatrood en donkerblauw dat de oprichter van de club, de Zwitser Joan Camper overnam van zijn thuisclub FC Basel. Het shirt was nog zonder reclame, de aanvoerdersband had de kleuren van Catalonië en de sokken hadden ouderwetse ringen. Niets speciaals dus, een gewoon rechttoe rechtaan retro voetbaltenue.

Maar het broekje heeft een speciaal detail. Want de scherpe kijker ziet links, voor Cruijff rechts, op het broekje een klepje met een driehoekige vorm. Zo’n klepje dat vaak over een broekzak zit en met een knoopje gesloten wordt. Wat de bedoeling van zo’n zakje precies was heb ik nooit kunnen achterhalen, misschien diende het wel om wat geld in te stoppen om tijdens de wedstrijd de scheidsrechter om te kopen, of kun je er je creditcard in bewaren zodat deze niet uit de kleedkamer wordt gestolen terwijl jij op het veld staat. Of bewaarde de aanvoerder er de kleedkamer sleutel in?

Waarschijnlijk is het een overblijfsel van de tijd dat voetbalkleding meer chique was en rechtstreeks afstamde van adellijke gewaden.

Jansen en Tilanus

Voetbalkleding onderging door de jaren heen een ware metamorfose, het zware katoen werd ingeruild voor kunstmatige en synthetische stoffen die veel beter het transpiratievocht konden afvoeren en niet aan je lijf plakten waardoor je na een wedstrijd tien minuten bezig was om je Jansen en Tilanus shirt van je lijf te trekken. Binnenbroekjes verdwenen ook steeds meer, maar de broekzakken bleven toch nog jaren in zwang. Kijk maar naar deze foto van een ruim decennium later, Diego Maradona heeft een glimmende versie van het Barca tenue aan, met het logo kledingsponsor Meyba op de borst en in de biezen op het shirt en broek. Maar ook dit hypermoderne broekje (voor die tijd) had nog steeds zo’n broekzak met klep op de lies. (lees verder onder de foto)

Voetbalbroekzakken

Dit typisch Spaanse fenomeen van die broekzakjes op de voorkant kwamen we in Nederland niet tegen, maar ook hier liepen de voetballers in vervlogen tijden altijd met een voetbalbroekje met een achterzak. Deze achterzak was niet afsluitbaar en dus ongeschikt om er sleutels, bankpassen, een rijbewijs of condooms in mee te dragen, je zou deze kleinoden bij de eerste de beste sliding geheid verliezen. Ik heb weleens een scheidsrechter gezien die de achterzak van zijn broekje gebruikte om daar de rode kaart in te bewaren, zodat hij nooit mis zou grijpen bij het uitdelen van een kaart. Kijk die beelden maar eens terug van de beroemde WK wedstrijd tussen Nederland en Brazilië uit 1974, waar de Duitse scheidsrechter Tschenscher de rode kaart uit z’n kontzak trekt om de Braziliaan Luis Perrera te bestraffen voor het schaamteloos neerhalen van Johan Neeskens.

Wij liepen in die tijd allemaal met een totaal nutteloze kontzak in ons voetbalbroekje en ook hier bleef dit accessoire deel van het voetbaltenue. Tot aan de jaren ’80 aan toe, kijk maar naar het broekje dat Ronald Koeman droeg in de finale van het EK1988 in München. (lees verder onder de foto)

De broekjes met kontzakken verdwenen na die tijd snel uit beeld, want er kwamen andere sportmerken die het nut van deze broekzakken totaal irrelevant vonden en de vrijgekomen stof liever gebruikten om de broeken langer te maken. Het was misschien ook wel typisch Duits, want toen Oranje op het EK van 1992 met voetbalkleding van het Italiaanse Lotto speelde waren de broekjes zakloos. En ook in Spanje zie je geen broekzakken meer, zelfs niet meer in Duitsland.

Das war einmahl

COPA Football heeft een prachtige officiële retro collectie gemaakt van geweldige FC Barcelona shirts, deze zijn ook te koop via Casual FC, waar je naast deze collectie nog véél meer mooi retrospul kan scoren.